خدمات مهاجرتی وحید گامی برای تغییر
وقتی کسی از سرحد امریکا بگونه ی غیر قانونی و به هدف پناهنده شدن وارد کانادا می شود چه اتفاقی می افتد؟
اگر بعد از وارد شدن ِ غیر قانونی به خاک کانادا کسی توسط پولیس بازداشت شود، آیا دوباره تسلیم پولیس امریکا داده می شود؟
نخیر. بر اساس قوانین نافذه در کانادا، پولیس آر سی ام پی و یا پولیس سرحدی کانادا نمی تواند کسی را که بطور غیر قانونی وارد خاک کانادا شده است دست گرفته دوباره به حکومت امریکا تسلیم بدهد. بعد از وارد شدن غیر قانونی به خاک کانادا، تنها فیصله محکمه با صلاحیت می تواند حکم اخراج شخص مورد نظر را صادر کند.
چه کسی می تواند شخصی را که بطور غیر قانونی وارد خاک کانادا می شود بازداشت کند؟
نیروی پولیس ملی کانادا (آر سی ام پی) و پولیس سرحدی کانادا (سی بی اس اِ) مسوول امنیت ملی و محافظت از سرحدات کانادا هستند. معمولاً کسی که از سرحد امریکا بطور غیر قانونی وارد کانادا می شود توسط آر سی ام پی و یا توسط سی بی اس اِ بازداشت می گردد. اما اگر پناهنده با عبور از سرحد از چشم پولیس سرحدی و آر سی ام پی پنهان بماند و رفتار یا برخورد پناهنده به هر دلیلی توجه پولیس محلی شهر را به خود جلب کند، پولیس محلی نیز می تواند بعد از شناسایی، او را بازداشت کند.
وقتی شخصی از امریکا بطور غیر قانونی داخل خاک کانادا می شود و پولیس سرحدی امریکا متوجه او می شود، آیا پولیس سرحدی امریکا می تواند او را از ساحه ی سرحدی خاک کانادا بازداشت نموده دوباره داخل خاک امریکا ببرد و یا در نهایت به استفاده از اسلحه متوسل شود؟
نخیر. در بعضی ساحات سرحدی، خط مرزی میان امریکا و کانادا تنها یک سرک شش متره و یا یک خط نشانی شده ی با عرض حدود ۴ متر است. وقتی کسی از این خط عبور کرده وارد خاک کانادا می شود پولیس سرحدی امریکا می تواند از شخص مورد نظر بطور شفاهی بخواهد به امریکا برگردد و یا ظاهراً با تهدید متوسل شود تا او را به هر گونه ی دوباره وارد خاک امریکا بسازد و بازداشت اش کند، اما عملاً چون شخص مورد نظر داخل خاک کانادا است، صلاحیت پولیس سرحدی امریکا در این ساحه به صفر تقلیل می یابد و حق ندارد با عبور از خط مرزی، خودش را به شخص مورد نظر برساند و یا به استفاده از اسلحه متوسل شود.
اگر شخصی که بطور غیر قانونی وارد خاک کانادا شده است با پولیس کانادا روبرو می شود، چه سوال های از او پرسیده می شود؟
مهمترین وظیفه پولیس کانادا شناسایی شخص مورد نظر و اطمینان از این است که حضور او در خاک کانادا تهدیدی برای امنیت ملی نیست. حین روبرو شدن با شخص مورد نظر، پولیس ممکن است از او در مورد نام، وظیفه، شهروندی یا ستیزنشپ و علت حضور او در آن منطقه بپرسد. بر اساس قوانین کانادا، شخص مورد نظر می تواند کاملاً خاموش بماند، تقاضای ترجمان و یا وکیل بکند، و یا در مورد قصد خود مبنی بر پناهنده شدن به پولیس توضیحات بدهد. مثلاً می تواند حد اقل بگوید به قصد دریافت پناهندگی داخل خاک کانادا شده است.
وقتی پولیس کانادا بفهمد که شخص مورد نظر بطور غیر قانونی وارد خاک کانادا شده است آیا ممکن است دست به خشونت بزند و پناهنده را لت و کوب و یا شکنجه کند؟
نخیر. پولیس کانادا وظیفه خود را می فهمد و حق خشونت با بازداشت شونده را ندارد. وظیفه پولیس این است که شخص مورد نظر را بازداشت کرده به نزدیکترین دفتر پولیس سرحدی، دفتر ثبت تقاضای پناهندگی وزارت امور مهاجرین کانادا یا آی آر سی سی، و یا به مرکز نگهداری موقت پناهنده گان که مربوط پولیس سرحدی کانادا می شود انتقال و تسلیم دهد. برخورد پولیس کانادا انسانی و بر اساس قوانین نافذه کانادا است. در صورتی که شخص مورد نظر برخورد زشت نداشته باشد و یا تهدیدی برای امنیت افسر پولیس محسوب نشود، پولیس با شخص مورد نظر رفتار آرام و نرم میداشته باشد.
چون پناهنده بطور غیر قانونی وارد خاک کانادا شده است، وظیفه پولیس ایجاب می کند مطمین شود شخص مورد نظر کیست، از کجا و برای چه آمده است، سابقه جرمی دارد یا خیر و یا در صورتی که آزاد گذاشته شود تهدیدی برای مردم عام و امنیت ملی کانادا است یا خیر. از اینرو شخص مورد نظر بازداشت می شود و تا پاسخ به این سوال ها مشخص نشود، پناهنده در بازداشت می ماند. اما در کانادا قوانین برای بازداشت پناهنده زمان را مشخص کرده است.
اگر پناهنده در وقت ِ خارج از رسمیات بازداشت شود تا آغاز کار رسمی دفاتر ممکن است به نزدیکترین مرکز نگهداری موقت پناهنده گان انتقال شود که معمولاً مانند لیلیه یا خوابگاه است. اتاق های پاک مجهز با بستر خواب، تشناب های تمیز، دسترسی به تلویزیون، کتاب، تلیفون عمومی و غذای سه وقت.
اگر پناهنده در جریان روز و کار رسمی بازداشت شود ممکن است به نزدیکترین دفتر پولیس سرحدی و یا دفتر ثبت تقاضای پناهندگی وزارت مهاجرین کانادا انتقال شود.
در این دفاتر، افسری مسوول ثبت تقاضای پناهندگی شخص مورد نظر می شود. اگر پناهنده نیاز به ترجمان داشته باشد و یا بخواهد وکیل داشته باشد، افسر مربوط، به مصرف دولت کانادا برای او ترجمان و وکیل تقاضا می کند و پناهنده با کمک ترجمان می تواند فورمه های پناهندگی را خانه پُری کند. در این مرحله، وظیفه پولیس سرحدی و یا دفتر ثبت تقاضای پناهندگی وزارت مهاجرین کانادا این است که مشخص بسازند آیا شخص مورد نظر واجد شرایط ثبت کیس پناهندگی است یا خیر. اگر افسر مسوول دریافت که شخص مورد نظر واجد شرایط پناهندگی در کانادا نیست، حکم اخراج او را صادر میکند، او را آزاد میسازد و برای او وقت میدهد تا داوطبانه از خاک کانادا خارج شود.
اگر افسر مربوط، مشخص نماید که شخص مورد نظر واجد شرایط پناهندگی در کانادا است، کیس او را ثبت میکند و به اداره آی آر بی یا ایمیگریشن ایند ریفوجی بورد آف کانادا برای تصمیمگیری نهایی می فرستد و پناهنده را با صادر کردن ِ ویزه موقت – با شرایط – آزاد میکند.
شرایط معمولاً گزارشدهی مقطعی در وقت های تعیین شده به دفتر پولیس سرحدی کانادا است. مثلاً از پناهنده خواسته می شود هر دو هفته یا هر ماه یک بار به دفتر پولیس سرحدی حضوری گزارش دهد.
مهم: تنها اسنادی که کمک می کند پولیس کانادا پناهنده را شناسایی و تعیین هویت نماید تذکره و پاسپورت است. اگر پناهنده تذکره و یا پاسپورت خود را نزد خود نداشته باشد، شناسایی او برای پولیس مشکل می شود و نیازمند وقت می گردد که ممکن است تا تکمیل این پروسه، پناهنده در بازداشت باقی بماند و آزاد نشود.
هرچند سیستم مهاجرت کانادا گزینه های متعددی را در اختیار پناهنده گذاشته است، اما اگر کسی که بگونه ی قانونی یا غیر قانونی وارد خاک کانادا شده است واجد شرایط پناهندگی شناخته نشود، در نهایت ممکن است اخراج و به افغانستان فرستاده شود.
اگر پناهنده ی که بگونه ی غیر قانونی وارد خاک کانادا شده است احتمالاً به چشم پولیس نخورد و توسط پولیس بازداشت نشود، می تواند در یک فرصت مناسب برای خود وکیل استخدام کند و یا خودش فورمه های مربوط به پناهندگی را خانه پُری نموده به دفتر پولیس سرحدی کانادا و یا وزارت مهاجرین کانادا مراجعه نموده درخواست پناهندگی کند.
یادداشت مهم ۱: امریکا و کانادا توافقنامه دوجانبه ی را به امضا رسانیده اند که بر مبنای آن، پناهنده باید در هر کشوری که نخست وارد می شود، باید در همان کشور پناهندگی بدهد. هرچند بادرنظرداشت تحولات اخیر سیاسی امریکا در مورد پناهنده گان، دولت کانادا مواد مندرج این توافقنامه را جدی نگرفته و برای پناهنده گان تازه وارد از کانادا خانه ی امنی فراهم کرده است، اما اخیراً دولت کانادا تدابیر لازم برای امن ساختن ِ مناطق سرحدی را جدی گرفته است. این در حالیست که گروهی از فعالین کانادایی توافقنامه ی دوجانبه میان امریکا و کانادا در مورد پناهنده گان را به چالش و به محکمه فدرال کشانیده اند و به دلیل اینکه امریکا دیگر کشور امنی برای پناهنده گان نیست، خواستار لغو این توافقنامه شده اند.
یادداشت مهم ۲: آنانی که گرین کارت و شهروندی یا ستیزنشپ امریکا را دارند واجد شرایط پناهندگی در کانادا نمی شوند.
