یکی از موارد مهمی که در سفر امروز رییس جمهور امریکا به کانادا میان رییس جمهور جو بایدن و نخست وزیر جستن ترودو مطرح شد، موضوع عبور پناهجویان از مرز غیر رسمی میان امریکا و کانادا بود. اخیراً هردو کشور از هجوم پناهجویان از طریق مرز غیر رسمی میان دو کشور، ابراز نگرانی کرده بودند.
نخست وزیر کانادا و رییس جمهور امریکا در مورد بسته شدن مرز غیر قانونی روکزهم رود در شهر مونتریل کانادا با ابراز نظر مشابه، امکان بسته شدن این مرز را غیر عملی خواندند، اما گفتند با تجدید نظر در توافقنامهی موجود میان دو کشور در مورد پناهندهگان، اکنون کانادا می تواند پناهندهگان تازه وارد از مرز غیر قانونی را بازداشت کرده و به پولیس امریکا تسلیم دهد. این موضوع در مورد پناهندهگانی که از کانادا به امریکا عبور میکنند نیز تطبیق می شود.
جستن ترودو گفت درنظر ندارد مرز غیر رسمی میان کانادا و امریکا را ببندد، اما روی نیاز اقدامات پیشگیرانه برای توقف هجوم پناهندهگان به خاک کانادا تاکید کرد. بر این اساس، آغاز از ساعت ۱۲:۰۱ شب روز شنبه ۲۵ مارچ ۲۰۲۳، هر پناهجوی که از مرزهای غیر رسمی امریکا وارد خاک کانادا شود بازداشت شده در نزدیکترین مرز رسمی میان دوکشور به پولیس امریکا تسلیم داده می شود. وزارت مهاجرین کانادا نیز در اعلامیهی روی این موضوع تاکید کرد.
توافقنامهی اس تی سی اِ یا Safe Third Country Agreement چیست؟
امریکا و کانادا بتاریخ ۲۹ دسمبر ۲۰۰۴ توافقنامهی را امضاء کردند که در آن استفادهی یک کشور برای رفتن به کشور دیگری به قصد پناهندهگی منع قرار داده شده بود. در این توافقنامه اما در مورد چگونگی برخورد با عبور پناهندهگان از مرزهای غیر رسمی میان دوکشور مشخصاتی ارایه نشده بود. بر اساس قوانین مهاجرت کانادا، هرکسی که در خاک کانادا حضور دارد میتواند درخواست پناهندهگی کند.
اکنون چه تغییری در این توافقنامه آمده است؟
از سال ۲۰۰۴ به اینسو، پناهجویان از این خلای حقوقی در توافقنامهی اس تی سی اِ استفاده کرده و از مرز غیر رسمی میان دوکشور وارد خاک کانادا میشدند و درخواست پناهندهگی میکردند. اما اکنون، کانادا و امریکا با تجدید نظر در این توافقنامه، عبور از مرزهای غیر رسمی میان دوکشور را نیز شامل مواد مندرج این توافقنامه ساختند. این اضافه، به پولیس سرحدی کانادا اجازه میدهد تا پناهجویانی را که از خاک امریکا وارد کانادا می شوند نیز بازداشت و به پولیس سرحدی امریکا تحویل دهند.
نظر گروههای مدافع حقوق بشر در این مورد چیست؟
گروههای مدافع حقوق بشر در کانادا در این مورد ابراز نگردانی نموده اند و تطبیق این توافقنامهی تجدید شده را خطری برای جان و امنیت پناهجویان خوانده اند.
چرا جستن ترودو چنین اقدامی را رویدست گرفت؟
اخیراً جستن ترودو به سبب هجوم سرسامآور پناهندهگان از امریکا به کانادا از طریق مرزهای غیر رسمی میان دوکشور، از جانب حزب محافظهکار و مخالف دولت تحت فشارهای سیاسی زیادی قرار داشت. اعضای حزب محافظهکار و مخالف دولت در موارد متعددی با شدت و جدیت خواستار اقدامات عملی برای جلوگیری از سرازیر شدن پناهندهگان از خاک امریکا به کانادا شده بودند. احتمالاً این اقدام جستن ترودو نتیجهی فشارهای حزب محافظهکار و درخواست های مکرر فعالین مخالف مهاجرت به کانادا باشد.
بر اساس آمارهای دولت کانادا، در سال ۲۰۲۲ حدود ۴۰ هزار پناهنده از مرزهای غیر رسمی میان دوکشور به قصد درخواست پناهندهگی وارد خاک کانادا شده بودند. کانادا مرز ۶۴۱۶ کیلومتری با امریکا دارد.